Gastroskopia – czym jest to badanie, jak jest przeprowadzane i jakie są zalecenia do jego wykonania?

Gastroskopia to badanie, wykonywane podczas wielu chorób układu pokarmowego oraz schorzeń związanych z przełykiem. Podczas gastroskopii lekarz może zajrzeć do wnętrza ciała pacjenta i obejrzeć przełyk, ścianki żołądka oraz dwunastnicy na monitorze, do którego dane przesyła urządzenie o nazwie gastroskop.

Czym jest gastroskop?

Gastroskop to rodzaj endoskopu, wyposażony w kamerę, źródło światła oraz narzędzie, umożliwiające pobranie wycinka i usunięcie niektórych zmian ze śluzówki. Gastroskop pozwala również na wtłoczenie gazu do żołądka podczas przeprowadzania badania.

Gastroskopia pozwala lekarzowi nie tylko wykryć niektóre zmiany w żołądku, przełyku i dwunastnicy, ale również się ich pozbyć, a także określić przyczynę dolegliwości przewodu pokarmowego. W czasie trwania gastroskopii można również przeprowadzić test ureazowy( test na bakterię Helicobacter pyroli).

Co wykrywa gastroskopia?

Badanie endoskopowe pomaga głównie w rozpoznaniu chorób układu pokarmowego, takich jak nowotwór żołądka lub dwunastnicy. Gastroskopia jest pomocna także w ustaleniu przyczyn dolegliwości trawiennych lub przewlekłego bólu brzucha. Dzięki niej lekarz może określić ilość kwasu solnego w żołądku oraz sprawdzić, czy na błonach śluzowych nie pojawiły się nieprzyjemne zmiany, wymagające usunięcia lub leczenia farmakologicznego.

Gastroskopia pomaga również wykryć stany zapalne oraz zmiany spowodowane działaniem środków chemicznych. Obecnie jest to jedno z najbardziej skutecznych badań diagnostycznych, pozwalających na wykrycie większości chorób, związanych z układem pokarmowym.

Gastroskopia – jak przebiega? Opis badania

Gastroskopię najczęściej przeprowadza się przez usta, choć u pacjentów z silnym odruchem wymiotnym konieczne bywa wprowadzenie endoskopu przez nos. Przed rozpoczęciem znieczula się nos i gardło lub tylko gardło. Jeżeli badanie przeprowadzane jest przez usta, pacjent musi przygryźć ustnik, przez który lekarz wprowadzi endoskop. Osoba badana najczęściej pozostaje w pozycji leżącej na lewym boku, głowę przyciągając do klatki piersiowej i skierować ku dołowi dla swobodnego spływu śliny do specjalnie przygotowanego pojemnika.

Zobacz też: Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy

Podczas wprowadzania endoskopu do przełyku, osoba badana powinna leżeć nieruchomo i oddychać spokojnie. Może zostać poproszona o „połknięcie” końcówki gastroskopu, co ułatwia wprowadzenie go do dalszych części układu pokarmowego. Lekarz może wtłoczyć do żołądka gaz, aby rozszerzyć ścianki i szczegółowo zbadać jego powierzchnię. Obraz wnętrza układu pokarmowego zostaje przeniesiony na specjalny ekran za pomocą kamerki zamontowanej w gastroskopie.

Jak długo trwa gastroskopia?

Całe badanie traw od kilku do kilkunastu minut w zależności od tego, co lekarz chce zdiagnozować, czy pobiera wycinek do badania lub usuwa zmiany na błonie śluzowej.

Wynik gastroskopii określany jest od razu – obraz przekazywany jest na żywo i lekarz widzi, co dzieje się w przełyku, żołądku i dwunastnicy już podczas badania. Pobrane wycinki przekazywane są do badania histopatologicznego, na którego wynik trzeba poczekać ok. trzech tygodni.

Sprawdź też: Zapalenie przełyku – objawy, leczenie

Czy gastroskopia boli?

Gastroskopia pod narkozą przeprowadzana jest jedynie u małych dzieci. Osoby dorosłe, które boją się badania, otrzymują leki uspokajające. Jeżeli ktoś ma bardzo silne odruchy wymiotne, gastroskop wprowadzany jest przez nos, aby zmniejszyć dyskomfort badania.

Gastroskopia przez nos nie wymaga kontaktu gastroskopu z językiem, co eliminuje odruch wymiotny. Co więcej, endoskop wkładany do nosa ma mniejszą średnicę, niż ten stosowany w badaniu przez usta.

Badanie endoskopowe w znieczuleniu miejscowym jest normą. Do znieczulenia wykorzystywany jest preparat w aerozolu, który rozprowadza się po jamie ustnej i ściankach gardła. Po zastosowaniu takiego środka, badanie raczej nie boli, jednak w dalszym ciągu jest nieprzyjemne. Pacjenci najbardziej narzekają na wtłaczanie gazu do żołądka, gdyż może to powodować uczucie pełności i wzdęcia.

Jakie są wskazania do przeprowadzenia gastroskopii?

Lekarz może zlecić gastroskopię w przypadku dolegliwości takich, jak:

– przewlekłe bóle brzucha;

– ciągłe problemy z trawieniem;

– utrudnienia połykania;

– bóle żołądka;

– przewlekłe wymioty i nudności;

– krwawienie z układu pokarmowego;

– niewyjaśniona utrata masy ciała.

Jak przygotować się do gastroskopii?

Gastroskopia wykonywana jest na czczo, zaleca się, aby na 8 godzin przez przeprowadzeniem badania nic nie jeść, a na 4 godziny – nie pić. Lekarze ostrzegają także przed paleniem papierosów oraz żuciem gumy.

Osoby, zażywające systematycznie leki mogą przyjąć dzienną dawkę przed gastroskopią. Dla pewności jednak lepiej skonsultować z lekarzem, jakie leki przyjmujemy i jaka jest ich dawka.

Tuż przed badaniem należy słuchać wskazań lekarza, zdjąć okulary oraz wszelkie protezy zębowe. Gastroskopia przeprowadzana jest za pomocą przyrządów sterylnych, dlatego nie wykazuje dużego zagrożenia. Mimo tego nie powinna być przeprowadzana u niektórych osób.

Gastroskopia – przeciwwskazania

Każda osoba poddająca się zabiegowi musi podpisać pisemną zgodę na wykonanie badania. Pomimo tego, nie powinno być ono przeprowadzane u osób:

– po przebytym zawale serca;

– cierpiących an chorobę wieńcową;

– cierpiących na niewydolność oddechową;

– z podejrzeniem perforacji przewodu pokarmowego.

Zazwyczaj gastroskopia przebiega bez żadnych powikłań, jednak zawsze mogą się one pojawić.

Gastroskopia – możliwe powikłania

Zdarza się to rzadko, a jednak podczas badania endoskopowego może dojść do powikłań takich, jak:

– reakcji alergicznej na środki znieczulające;

– krwotoku wewnętrznego;

– perforacji żołądka lub dwunastnicy.

Oprócz tego może dojść także do powikłań już po przeprowadzonym badaniu.

Możliwe powikłania po gastroskopii:

– ból gardła po gastroskopii – związany jest z wprowadzaniem endoskopu przez usta – może utrzymywać się przez ok. 2 dni;

– ból żołądka po gastroskopii – może zdarzyć się bezpośrednio, powinniśmy zaniepokoić się, gdy towarzyszyć mu będą:

→ wymioty krwawą treścią;

→ bardzo ciemny, prawie czarny stolec;

→ ostry ból w klatce piersiowej lub ból brzucha;

→ płytki oddech;

→ gorączka.

Czytaj również: Zapalenie błony śluzowej żołądka – objawy, przyczyny

Co jeść po gastroskopii?

Jeżeli podczas badania wycinki nie zostały pobrane – pacjent może kontynuować normalną dietę. W przypadku pobrania wycinków do badania nie należy przyjmować stałych i ciepłych posiłków przez następne 24 godziny.

 

Źródła:

https://zdrowie.tvn.pl/a/gastroskopia-badanie-endoskopowe-rodzaje-przebieg-powiklania-cena

https://zdrowie.tvn.pl/a/jak-sie-przygotowac-do-gastroskopii-o-czym-warto-wiedziec-przed-badaniem