Zapalenie wątroby – co to jest? Ostre wirusowe zapalenie wątroby – przyczyny, objawy

Zapaleniem wątroby nazywamy stan zapalny w obrębie narządu, wywołany najczęściej obecnością wirusów, nieprawidłową dietą lub nadużywaniem alkoholu.

Wyróżniamy 6 czynników wirusowych, które powodują uszkodzenie wątroby. Ponadto wyszczególniamy również autoimmunologiczne zapalenie wątroby oraz alkoholowe zapalenie wątroby. Czym jest to schorzenie, jakie są jego przyczyny i objawy oraz jak można mu zapobiegać.

Zapalenie wątroby – co to jest?

Zapalenie wątroby to stan zapalny, spowodowany najczęściej obecnością wirusów, nieprawidłową dietą lub nadużywaniem alkoholu. Choroba może mieć również charakter autoimmunologiczny. Nieleczona prowadzi do marskości lub raka wątroby.

Najpowszechniejszą przyczyną występowania zapalenia wątroby są wirusy – wtedy mamy do czynienia z wirusowym zapaleniem wątroby. Obecnie znanych jest sześć typów wirusów, które uszkadzają wątrobę. Są to:

1. Wirus zapalenia wątroby typu A (HAV)

2. Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV)

3. Wirus zapalenia wątroby typu C (HCV)

4. Wirus zapalenia wątroby typu D (HDV)

5. Wirus zapalenia wątroby typu E (HEV)

6. Wirus zapalenia wątroby typu G (HGV)

W Polsce najczęściej spotykane są zakażenia wirusowe HAV, HBV i HCV, pozostałe typy występują w naszym kraju stosunkowo rzadko.

Zobacz też: Rak trzustki – objawy, przyczyny, leczenie

Oprócz podanych wyżej, wirusowe zapalenie wątroby mogą wywoływać również wirusy z rodziny Herpesviridae: cytomegalowirus (CMV), wirus Epsteina i Barr (EBV).

Rodzaje zapalenia wątroby

1. Autoimmunologiczne zapalenie wątroby

Schorzenie to występuje najczęściej u kobiet. Predyspozycje do zachorowania zwiększają się, gdy dana osoba cierpi na reumatyzm, niedoczynność tarczycy, cukrzycę typu 1 lub ma obniżoną odporność. Do zakażenia może dojść w każdym wieku, u dzieci przebiega ono bardziej agresywnie.

2. Wirusowe zapalenie wątroby

Występuje najczęściej, dzielimy je na ostre i przewlekłe ze względu na przyczynę zarażenia oraz określony czynnik wirusowy. Charakterystykę wirusowego zapalenia wątroby przedstawimy w następnym akapicie.

 

3. Alkoholowe zapalenie wątroby

Wywołane nadużywaniem alkoholu, niszczącego wątrobę, co prowadzi do uszkodzeń i martwicy komórek. Objawami charakterystycznymi przy alkoholowym zapaleniu wątroby są:

– ogólne osłabienie;

– ciągłe zmęczenie;

– ból w prawym podżebrzu.

Przyczyny zapalenia wątroby

Oprócz przyczyn wymienionych powyżej, czyli nadużywania alkoholu, złej diety oraz wirusów, zapalenie wątroby może być spowodowane także:

– złą higieną;

– uprawianiem stosunków seksualnych bez zabezpieczenia;

– czynnikami genetycznymi.

Wirusowe zapalenie wątroby – charakterystyka, przyczyny, okres wylęgania

HAV

Przyczyny zarażenia:

→ przenoszone droga pokarmową (tzw. choroba brudnych rąk);

→ bliski kontakt z osobą chorą;

→ spożywanie owoców morza (głównie skorupiaków i surowych ostryg);

→ poprzez skażone igły u narkomanów;

→ stosunki seksualne bez zabezpieczenia.

Okres wylęgania – 15-49 dni

HEV

Przyczyny zarażenia:

→ zakażenie następuje głównie drogą pokarmową;

→ występuje stosunkowo rzadko;

→ jest bardzo niebezpieczny dla kobiet w ciąży (w III trymetrze śmiertelność sięga 35%).

Okres wylęgania 15-65 dni.

HBV

Przyczyny zarażenia:

→ zakażenie może nastąpić poprzez zastosowanie przyrządów medycznych i niemedycznych (np. podczas wykonywania tatuażu lub zabiegów kosmetycznych);

→ kontakty seksualne bez zabezpieczenia;

→ kobieta w ciąży może przenieść zakażenie na dziecko w okresie okołoporodowym.

Okres wylęgania 28 – 160 dni.

HCV

Przyczyny zarażenia:

→ poprzez zabiegi medyczne;

→ kontakty seksualne bez zabezpieczenia.

Jest najbardziej niebezpieczny ze wszystkich, ponieważ nie wynaleziono jeszcze na niego szczepionki.

Ryzyko zakażenia u noworodkowa wynosi 2-5%.

Okres wylęgania: 15- 160 dni

HDV

→ pojawia się wraz z zakażeniami HBV, nie występuje samodzielnie.

Okres wylęgania: 120 – 140 dni.

Objawy zapalenia wątroby

W zależności od rodzaju oraz przyczyny zapalenia wątroby może mieć ono różne przyczyny. Do najpowszechniejszych zaliczamy:

– żółtaczkę;

– gorączkę;

– powiększoną wątrobę;

– ból w okolicach wątroby;

– ból brzucha;

– niestrawność;

– nudności;

– ogólne osłabienie i przewlekłe zmęczenie.

Sprawdź: Choroba Leśniowskiego i Corhna – co to jest? Objawy, leczenie

Diagnostyka zapalenia wątroby

Podczas wywiadu lekarskiego lekarz zbada bolesność prawego łuku żebrowego, która może być konsekwencją powiększenia wątroby. U chorych, u których wystąpiła żółtaczka, charakterystyczne jest żółte zabarwienie oczu, które stanowi wskazanie do dalszych badań.

Największą rolę w diagnostyce zapalenia wątroby pełnią badania laboratoryjne, gdyż każde zaburzenie funkcjonowania narządu powinno być widoczne w wynikach badań. Na uszkodzenie i nieprawidłową pracę wątroby wskazuje:

– wysoki poziom bilirubiny;

– wysoki poziom transaminaz wątrobowych;

– wahania stężenia albumin w surowicy;

– zaburzenia procesu krzepnięcia;

– zachwiana morfologia krwi.

Warto również wykonać badania w kierunku różnych wirusowych zapaleń wątroby. Badanie takie polega na oznaczeniu antygenu HBsAg, przeciwciał anty-HBc w klasie IgM i anty-HCV.

Zobacz: Rak żołądka – jakie są objawy, jak zapobiegać?

Leczenie zapalenia wątroby

W przypadku zapalenia wątroby stosowane jest leczenie farmakologiczne, polegające na przyjmowaniu leków przeciwwirusowych i łagodzących objawy. Dokładna terapia zależy od rodzaju zakażenia.

Zaleca się przestrzeganie higieny osobistej. Wskazany jest odpoczynek, który sprzyja większemu przepływowi krwi, dostarczającej składniki odżywcze do wątroby.

Dieta przy zapaleniu wątroby

W jadłospisie przy zapaleniu wątroby powinny znaleźć się:

– zupy mleczne;

– białe, czerstwe pieczywo;

– świeże masło;

– naturalne dżemy;

– naturalny miód;

– twarogi;

– kasze;

– ryż;

– chude gotowane białe mięso;

– chude ryby;

– warzywa ( oprócz grochu, fasoli, kapusty);

– kisiele i galaretki.

Należy całkowicie zrezygnować z picia napojów alkoholowych na ok. rok.

Przeczytaj: Celiakia – dieta przy nietolerancji glutenu

Jak uniknąć zapalenia wątroby?

Profilaktyka polega na odpowiedniej diecie oraz unikaniu nadużywania alkoholu. Należy również przestrzegać zasad higieny oraz unikać nieodpowiedzialnych kontaktów seksualnych. Skuteczną metodą na zapobieganie zarażeniom wirusowym są szczepionki przeciwko HAV i HBV. Dotąd nie opracowano skutecznej szczepionki na HCV.

Zapalenie wątroby – ropień wątroby

Warto wspomnień również o ropniu wątroby, który również jest stanem zapalnym tego narządu. Jest to guzowaty twór, w którego środku znajduje się płynna ropa. W obrębie guza namnażają się bakterie, mogące prowadzić do kolejnych stanów zapalnych.

Objawy ropnia wątroby:

– wysoka gorączka i dreszcze;

– ból w prawym podżebrzu;

– stan podżółtaczkowy;

– powiększona wątroba.

Ropień wątroby leczony jest środkami antybakteryjnymi i przeciwzapalnymi. W razie ryzyka, że stan zapalny rozprzestrzeni się na inne narządy, najskuteczniejszą metodą jest chirurgiczne usunięcie ropnia.

Zobacz: Boli Cię brzuch? Może to zakażenie Helicobacter Pyroli

Źródła:

https://www.who.int/features/qa/76/en

http://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-narzadow-wewnetrznych,zapalenie-watroby—objawy-i-leczenie-wzw-typu-a-i-b,artykul,1580004.html

https://www.mp.pl/pacjent/gastrologia/choroby/watroba/50949,ostre-wirusowe-zapalenie-watroby-wzw