Odczuwasz dyskomfort w górnej części brzucha? Masz wrażenie, że jesteś napompowany jak balon i odczuwasz pieczenie w żołądku? Jesteś pełny, pomimo że ostatni posiłek jadłeś kilka godzin temu? Prawdopodobnie masz do czynienia z niestrawnością, dolegliwością, która może przydarzyć się każdemu z nas. Schorzenie to nazywane jest dyspepsją i może mieć różne przyczyny.
Dyspepsja – co to jest?
Dyspepsja jest stanem dyskomfortu, pojawiającym się najczęściej w górnej części brzucha. Nazwa ta wywodzi się z greki i w tłumaczeni dosłownym oznacza niestrawność. Dolegliwość ta przytrafia się od czasu do czasu każdemu z nas. Często spowodowana jest złymi nawykami żywieniowymi, choć w wielu przypadkach objawy dyspepsji świadczą o poważniejszych chorobach, takich jak refluks, wrzody czy problemy z woreczkiem żółciowym.
Rodzaje dyspepsji
Dyspepsja występuje w dwóch rodzajach: organicznym i czynnościowym.
Dyspepsja organiczna
Przyczyną dyspepsji organicznej są schorzenia takie jak refluks przełyku, wrzody trawienne żołądka lub dwunastnicy, czasem przewlekłe zapalenie trzustki lub dróg żółciowych. Rzadziej dyspepsja organiczna spowodowana jest nowotworami żołądka. Jej przyczyną mogą być również niektóre, z przyjmowanych leków, szczególnie leki o działaniu przeciwreumatycznym, niesteroidowe leki przeciwzapalne, antybiotyki czy suplementy diety, zawierające sporą ilość żelaza lub potasu.
Dyspepsja czynnościowa
Ten rodzaj dyspepsji nie jest spowodowany konkretną chorobą, dlatego jej przyczynę trudniej ustalić. Najczęściej jest nią osłabienie reakcji przewodu pokarmowego na bodźce zewnętrzne lub nieprawidłowa kurczliwość niektórych fragmentów przewodu pokarmowego. W tym rodzaju dyspepsji wyróżniamy dwa typy zaburzeń:
– zespół bólu w nadbrzuszu;
– zaburzenia poposiłkowe.
Przyczyny powstawania dyspepsji
Przyczyn dyspepsji może być wiele i można je podzielić na kilka rodzajów.
Dyspepsja spowodowana:
schorzeniami:
– chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy;
– ostrym zapaleniem wątroby;
– zapaleniem trzustki;
– chorobą Leśniowskiego-Crohna;
– infekcjami żołądka;
– niedokrwieniem jelita;
–refluksem żołądkowo-przełykowym;
– problemami z tarczycą;
– zapaleniem błony śluzowej żołądka.
środkami farmakologicznymi:
– tabletkami przeciwbólowymi;
– lekami hormonalnymi;
– sterydami;
– antybiotykami;
stylem życia:
– paleniem papierosów;
– nadużywaniem alkoholu;
– nieodpowiednią dietą;
– stresem.
Na częstą niestrawność narażone są również kobiety w ciąży oraz osoby cierpiące na cukrzycę.
Objawy niestrawności
– pieczenie w żołądku lub górnej części brzucha;
– ból brzucha;
– uczucie pełności;
– odbijanie i gazy;
– nudności i wymioty;
– kwaśny smak w ustach;
– zgaga.
Czytaj też: Rola kwasu solnego w żołądku
Objawy mogą być spowodowane przejadaniem się lub niewłaściwym trybem życia, dlatego, jeżeli pojawiają się często, warto pomyśleć o odpowiedniej diecie i zrezygnować z używek. W przypadku, gdy dyskomfort w dalszym ciągu ni będzie ustępował, należy skontaktować się z lekarzem, gdyż dyspepsja często informuje nas o poważniejszych schorzeniach.
Częstotliwość występowania niestrawności
Dyspepsja może wystąpić u każdego z nas. Ok 40% przypadków niestrawności spowodowanych jest chorobami i schorzeniami przewodu pokarmowego, pozostałe uważa się jako przypadki dyspepsji czynnościowej oraz spowodowanej złym stylem życia.
Dyspepsja – diagnostyka
Niestrawność to schorzenie, które może mieć bardzo wiele przyczyn i rozpoznanie rodzaju choroby oraz określenie, co ją powoduje, bywa bardzo trudne. Jeżeli objawy dyspepsji pojawiają się często i nie znikają pomimo poprawy stylu życia, należy skontaktować się z lekarzem, który postara się określić przyczynę dolegliwości.
Do poprawnej diagnostyki dyspepsji konieczny będzie dokładny opis dyskomfortu, lekarz musi wiedzieć, kiedy pojawia się nieprzyjemne uczucie i w jakim miejscu ciała występuje.
Aby szczegółowo określić przyczynę niestrawności, konieczne bywa zlecenie badań krwi oraz USG jamy brzusznej. W niektórych przypadkach przeprowadzane jest również badanie endoskopowe przełyku, żołądka i dwunastnicy.
Diagnostyka dyspepsji u dzieci
Diagnostyka przebiega podobnie jak u osób dorosłych. U małych dzieci rozszerzana jest w przypadkach przewlekłej biegunki, krwawienia z przewodu pokarmowego, utraty wagi i zahamowania wzrostu.
Leczenie dyspepsji
Ze względu na szeroki zakres przyczyn schorzenia, schemat leczenia nie jest jednoznaczny i zależy w dużej mierze od rodzaju niestrawności oraz tego, co ją wywołuje.
Najpowszechniejsze sposoby leczenia dyspepsji
Zmiana stylu życia
Unikanie szybkiego jedzenia posiłków oraz potraw ciężkostrawnych. Spożywanie ok. 4-5 posiłków dziennie, a ostatni nie później niż 2 godziny przed snem. Zaleca się również, aby do posiłku zasiadać po krótkim odpoczynku oraz ogrzaniu się (jeżeli jesteśmy zmarznięci). Do diety warto wprowadzić produkty ziołowe, takie jak mięta, siemię lniane, szałwia lub dziurawiec.
Leczenie farmakologiczne
Opiera się na przyjmowaniu produktów:
– osłaniających błonę śluzową żołądka;
– hamowaniu wydzielania kwasu żołądkowego;
– prokinetycznych;
– uspokajających (gdy przyczyną jest stres).
Zobacz też: Tabletki zobojętniające ilość kwasu żołądkowego – pomagają czy szkodzą?
Niestrawność – jak jej zapobiegać?
Jak to mówią, lepiej zapobiegać, niż leczyć. Zobaczmy, co robić, aby uniknąć objawów dyspepsji.
– jeść częściej, a mniej, aby nie przeciążać żołądka;
– jeść powoli;
– unikać potraw kwaśnych;
– zredukować spożywanie używek (kofeiny, tytoniu, alkoholu);
– unikać noszenia zbyt ciasnych ubrań, które uciskają żołądek;
– nie wykonywać aktywności fizycznej bezpośrednio po posiłku;
– spożywać ostatni posiłek przynajmniej 2 godziny przed snem.
Dyspepsja – całkowite wyleczenie
Niestrawność to schorzenie, które w większości przypadków uprzykrza nam życie, jednak go nie skraca. Jeżeli mamy do czynienia z dyspepsją czynnościową, odpowiednia dieta oraz zmiana trybu życia powinny pomóc nam w dolegliwościach. W cięższych przypadkach, spowodowanych chorobami, to nie sama niestrawność jest dla nas największym zagrożeniem, a narządy, które ją powodują.
Jeżeli mamy do czynienia tylko z dyspepsją, przy odpowiedniej profilaktyce oraz leczeniu – objawy powinny ustąpić całkowicie.
Żródła:
https://www.webmd.com/heartburn-gerd/indigestion-overview#1-2
http://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/choroby-ukladu-pokarmowego,dyspepsja–niestrawnosc—-objawy,artykul,1577347.html
Miłośniczka sportu i zdrowego odżywiania, starająca się żyć według zasad, które pozwalają mi utrzymać sprawność fizyczną. Wielbicielka treningu crossfitowego, wciąż zdobywam nową wiedzę i doświadczenie w zakresie pracy nad ciałem. Uczestniczę w szkoleniach oraz zagłębiam się w literaturze, pozwalającej mi doskonalić swoje umiejętności i osiągać lepsze efekty. W wolnych chwilach i przy ładnej pogodzie uwielbiam spacerować lub zwiedzać okolice na rowerze. Uważam, że warto o siebie dbać i chciałabym zachęcić do tego innych.